Part 39: Cybezbezpieczeństwo

Cyberbezpieczeństwo – czyli jak przewidzieć atak i się jak się przed nim chronić?

Badanie nowych technik ukrywania informacji w sieciach komunikacyjnych, w celu przewidywania działań ze strony atakujących i zaproponowania innowacyjnych metod wykrywania tychże zagrożeń było przedmiotem projektu badawczego Narodowego Ośrodka Badawczego w Genui (Consiglio Nazionale delle Ricerche - CNR) – koordynowanego przez dr Lucę Caviglione przy współudziale dr. hab. inż. Wojciecha Mazurczyka z Politechniki Warszawskiej.

Środowiska naukowe zajmujące się bezpieczeństwem zauważyły, że cyberataki stają się coraz trudniejsze do wykrycia, a wiele zagrożeń przez lata „wędrowało” bez zakłóceń. Głównym składnikiem tego „sukcesu” jest zastosowanie technik ukrywania informacji. Wśród różnych działań wykorzystywanych przez atakujących najważniejsze to stenografia i ukryte kanały sieciowe. Pozwalają ukryć informacje na widoku poprzez subtelną modyfikację cech obiektów cyfrowych, takich jak obrazy, audio, wideo czy ruch sieciowy. W ten sposób napastnicy mogą ukradkiem aranżować zagrożenia, eksfiltrować wrażliwe dane lub zrzucać złośliwe ładunki, omijając klasyczne narzędzia bezpieczeństwa (np. firewalle). Dlatego zrozumienie, w jaki sposób techniki ukrywania informacji są wykorzystywane przez cyberprzestępców, a także przewidywanie możliwych trendów ofensywnych jest niezbędne do zbudowania skutecznych i efektywnych środków zaradczych.

Wyniki wspólnej działalności badawczej zostały udokumentowane w kilku publikacjach naukowych, głównie z zakresu ukrywania informacji w ruchu sieciowym oraz łagodzenia ukrytych kanałów sieciowych.

Warto zaznaczyć, że współpraca badaczy jest równocześnie kluczowym elementem budowania polsko – włoskiego partnerstwa i przyjaźni.

Part 38: O planie C na życie, czyli o synergii pomiędzy biologią komórek macierzystych a mistrzowską grą na wiolonczeli

Dr Agata Kurzyk na co dzień prowadzi badania w Narodowym Instytucie Onkologii, współpracuje naukowo z zagranicznymi ośrodkami, jest popularyzatorką nauki, ale jej wielką pasją jest także muzyka. Gra na wiolonczeli i komponuje, w tym utwory oparte na… podziale komórki. Łączenie pasji pozwoliło jej nie tylko na osiągnięcie świetnych wyników i nagród za działalność naukową; dr Kurzyk jest także mistrzynią Europy i finalistką światowych mistrzostw w loopowaniu (zapętlaniu dźwięku). Tworzy też muzykę do filmów i spektakli telewizyjnych. Jednak kiedy wchodzi do laboratorium, jej kompozycje przybierają całkim inny kształt. Tu zajmuje sie przede wszystkim badaniami nad opornością na leki, w tym na raka wątrobowokomórkowego (HCC), który jest szóstą co do częstości przyczyną zgonów z powodu nowotworów na świecie. Istnieje wiele możliwosci leczenia HCC, w tym chirurgiczna resekcja, przeszczep wątroby, ablacja prądem o częstotliwości radiowej, chemoembolizacja przeztętnicza, radioembolizacja i leki celowane ogólnoustrojowo, takie jak sorafenib. Dość często pacjenci leczeni sorafenibem rozwijają nabytą oporność, która jest główną przeszkodą w skutecznym farmakologicznym leczeniu raka. Dlatego też badania nad opornością na leki stanowią ważny wkład w identyfikację nowych celów molekularnych i optymalizację leczenia nowotworów. Dr Agata Kurzyk współpracuje m.in. z prof. Antonio Mazzocca z Interdyscyplinarnego Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Bari School of Medicine. Właśnie w Bari dołączyła do programu badawczego dotyczącego różnych aspektów raka wątroby. Badania dotyczyły m.in. zaangażowania osi sygnalizacyjnej Autotaxin / Kwas lizofosfatydowy (ATX / LPA) w promowanie progresji HCC i charakteryzacji klasy antagonistów receptora LPA 6 (LPAR6) jako potencjalnych leków przeciwnowotworowych na raka wątroby. Wraz z dr Davide Gnocchi, członkiem zespołu prof. Mazzocca, dr Kurzyk skupiła się na określeniu roli receptora LPAR6 w pośredniczeniu w oporności na sorafenib. Wyniki pokazały, że LPAR6 podtrzymuje oporność na sorafenib, a kwas ksantenylooctowy (XAA), selektywny inhibitor LPAR6 (opracowany i scharakteryzowany przez zespół prof. Mazzocca) może skutecznie przezwyciężyć taką oporność. Wyniki tej współpracy zostaną opublikowane już niedługo.

Part 37: Jak równania matematyczne pozwalają oszczędzać energię